آشنایی کامل با موارد مشمول بیمه و مالیات حقوق در سال 1402

در این مقاله قصد داریم به ارائه اطلاعاتی در مورد موارد مشمول بیمه و مالیات حقوق بپردازیم، اگر می خواهید در زمینه موارد مشمول بیمه حقوق و مالیات حقوق اطلاعاتی را بدست آورید در این مقاله همراه ما باشید.

سوال از موارد و مزایای مشمول بیمه حقوق و مالیات حقوق معمولا زیاد پرسیده می شود؛ بیمه حقوق به مانند مالیات، جزئی از کسورات قانونی محسوب می شود که کارفرما وظیفه دارد هر ماه طبق قانون آن‌ها را از حقوق کارکنان و کارگران خود کسر کند و به سازمان های مربوطه پرداخت کند. به هر صورت این کارفرما است که مسئول پرداخت بیمه حقوق و مالیات است که از جمله مهم‌ترین کسورات در حقوق به حساب می آیند البته بیمه حقوق و مالیات که از حقوق کسر می شوند باید طبق قانون باشد و بیشتر و کم تر از مقدار تعیین شده نمی توان کسورات گفته شده را لحاظ کرد. میزان مالیات بر حقوق هر ساله از سوی هیئت دولت تعیین می شود و پرداخت آن به وزارت اقتصاد و دارایی است، اما پرداخت بیمه حقوق به تامین اجتماعی می باشد. موارد مشمول بیمه حقوق و موارد مشمول مالیات در مواردی با هم مشترک هستند و در برخی موارد نیز با هم تفاوت‌هایی را دارند.

در ادامه به طور مفصل به موارد مشمول بیمه و مالیات حقوق خواهیم پرداخت.

حق بیمه چیست؟

پیش از پرداختن به موارد و مزایای مشمول بیمه حقوق به تعریف بیمه حقوق می پردازیم. همه کسانی که طبق قرارداد مشخص و تابع نهادهای قانونی در شرکت، کارخانه، اداره و … مشغول کار می باشند دارای بیمه هستند. برای بیمه کردن این افراد مبلغی را کارفرما از حقوق کارکنان و کارگران خود کسر می کند و چون کارفرما هم بابت بیمه سهمی دارد آن را هم اضافه می کند و به سازمان تامین اجتماعی پرداخت می کند. طبق قوانین، بیمه حقوق برای دستمزدی که کارگران دریافت می کنند سی درصد است که خدمات مختلفی را شامل می شود.

حق بیمه برای چه خدماتی پرداخته می شود؟

همان طور که گفته شد 30% از حقوقی که به کارگران پرداخت میشود مشمول پرداخت حق بیمه است که از این 30%، 23% سهم کارگر و 7% سهم کارفرما است. به ترتیب شامل موارد ذیل می شود: برای بازنشستگی و فوت بعد از آن دوازده درصد در نظر گرفته می شود، برای فوت پیش از بازنشستگی دو درصد در نظر می گیرند، برای کارافتادگی چهار درصد شامل می شود، برای درمان نه درصد و برای بیکاری نیز سه درصد در نظر می گیرند.

مزایای مشمول بیمه حقوق در سال 1401 چیست؟

موارد مشمول بیمه حقوق و مزایای مشمول بیمه بسیار متعدد است و موارد مختلفی را شامل می شود، همه وجوه و مزایایی که چه به صورت نقدی و غیر نقدی تحت هر عنوان به کارگران و کارکنان پرداخت می شود می تواند از موارد مشمول بیمه حقوق و مزایای مشمول بیمه باشد؛ این موارد مشمول بیمه حقوق می تواند تحت عناوینی مثل مزد، دستمزد، کارمزد، کارآموزی و… باشد، به طور کلی پرداختی های ذیل جزئی از موارد مشمول بیمه حقوق و مزایای مشمول بیمه هستند:

مزد، حقوق و دستمزد
مزایای شغلی مستمر و فوق‌العاده
بابت اضافه کار
حق‌الزحمه
شیفت کاری
کار در شب و کشیک فوق‌العاده
فوق‌العاده برای کارهای سخت و زیان آور
حق مربوط به حضور در جلسات
مزد بابت روزهای تعطیلی و مرخصی
کمک هزینه مسکن
پاداش مستمر
هزینه مربوط به ایاب و ذهاب کارکنان که به صورت ماهیانه پرداخت می شود
دستمزد کارکنانی که به صورت کارمزدی مشغول کار هستند.
دستمزد کارآموزان (در صورتی که به آن‌ها در حین یادگیری و آموزش حقوق پرداخت می شود.)

آشنایی کامل با موارد مشمول بیمه و مالیات حقوق در سال 1401

لیست مواردی که مشمول پرداخت حق بیمه نیستند:

لیست حدمات و مزایای دریافتی کارگران

بازخرید مربوط به ایام مرخصی
هزینه عائله مندی
پرداختی های عیدی
هزینه های سفر و ماموریت فوق‌العاده
حق شیر
ما به التفاوتی که به ازای کمک هزینه مسکن و خواربار در ایام بیماری پرداخت می شود.
پاداش نهضت سواد آموزی
حق التضمین
مزایایی که برای پایان کار پرداخت می شود
خسارت های مربوط به اخراج از کار
پاداش های مربوط به افزایش تولید (در شرایطی که بیشتر از حقوق 2 ماه در طول سال پرداخت نشود)

مالیات حقوق چیست؟

مالیات بر حقوق نیز مانند بیمه حقوق یکی از کسورات قانونی محسوب می شوند که کارفرما موظف است آن‌ها را از حقوق کارگران کسر کند، میزان مالیات بر حقوق هر ساله از سوی هیئت دولت تعیین می شود و پرداخت آن به وزارت اقتصاد و دارایی است، اما پرداخت بیمه حقوق به تامین اجتماعی می باشد. موارد مشمول بیمه حقوق و موارد مشمول مالیات در مواردی با هم مشترک هستند و در برخی موارد نیز با هم تفاوت‌هایی را دارند.

نرخ مالیات حقوق 1402

هر ساله هنگام تعیین حقوق و دستمزد کارگران و کارمندان، میزان مالیات حقوق و همچنین معافیت های مالیات حقوق اعلام میشود. مطابق با برنامه و بودجه سال 1402، افرادی که تا سقف 10 میلیون تومان حقوق دریافت میکنند از پرداخت مالیات حقوق معاف هستند.

پله	درآمد ماهیانه	درصد مالیات
1	تا 10 ملیون تومان	معاف
2	10 تا 14 میلیون تومان	10%
3	14 تا 23 میلیون تومان	15%
4	23 تا 24 میلیون	20%
5	34 میلیون تومان و بیشتر	30%

فعالیت‌های مشمول معافیت حق بیمه سهم کارفرما

برخی از کارگاه‌ها که در حال حاضر تعداد آن‌ها به 38 صنف می‌رسد و با توجه به قانون معافیت حق بیمه سهم کارفرما از معافیت حق بیمه سهم کارفرما تا میزان 5 نفر کارگر برخوردارند.

فعالیت‌های تولیدی، صنعتی و فنی ذیل مشمول معافیت حق بیمه سهم کارفرما تا میزان 5 نفر کارگر می‌باشند:

آلومینیوم‌سازی و خم‌کاری
اتاق‌سازی ماشین
آهنگری، فلز تراشی (قطعه‌سازی)، حلبی‌سازی، تراشکاری
بافندگی و دوزندگی
پرورش ماهی و نگهداری دام و ماکیان
ساخت و تعمیرات انواع پمپ آب
تولید گازهای صنعتی و طبی و وسایل آتش‌نشانی
ترازو، قپان و باسکول سازی
تولیدکنندگان تابلوهای فشار ضعیف و قوی برق
شرکت‌های تعاونی تولیدی وابسته به ارگان‌های دولتی نظیر مرکز گسترش خدمات تولیدی و عمرانی کشور که فعالیت‌های آن‌ها جنبه تولیدی، صنعتی و فنی دارد.
چاقوسازی
تولید انواع چراغ خوراک‌پزی
چاپخانه شامل: چاپ، حروف‌چینی، گراور سازی، کلیشه سازی، لیتوگرافی و انواع صحافی
خبازی
درب و پنجره سازی
ریخته‌گری
سراجی شامل: کیف و چمدان و کمر بدنسازی و ساک
سماور سازی
صابون‌ پزی
کارگاه‌های صنایع‌دستی
کارگاه‌های صنایع روستایی که فعالیت آن‌ها جنبه تولیدی، صنعتی و فنی داشته باشد
فخاری
قالب‌زنی
قفل سازی
کاشی سازی و سرامیک‌سازی، موزاییک‌سازی – بلوک سازی
تولید کفش (کفاشی)
ساخت و تولید انواع مخازن
سازندگان میز و صندلی، کمد، قفسه، کابینت آشپزخانه
ساخت و تولید انواع ماشین‌آلات کشاورزی و وسایل و ادوات مربوطه و تعمیرات آن‌ها
معادن سطح الارضی که جنبه کارگاهی دارند
نمدمالی
یخدان سازی
شرکت‌ها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی و کشاورزی که جنبه تولیدی، صنعتی و فنی داشته باشند و واحد‌ های تولیدی کشاورزی
ناشرین و موسسات انتشاراتی
کارکنان شناورهای باری و صیادی در استان‌های جنوب کشور

موارد مشمول مالیات حقوق در سال 1401 چیست؟

در ادامه به منظور این که تفاوت های بین موارد مشمول بیمه حقوق و موارد مشمول مالیات حقوق را بیشتر متوجه شوید به موارد مشمول مالیات اشاره خواهیم کرد، این موارد از مجموعه دریافتی‌هایی که یک کارگر دارد کسر می شود که شامل موارد زیر هستند:

مزد، حقوق و دستمزد
حق اولاد
اضافه کاری
خواروبار
دریافتی های مربوط به عیدی
فوق العاده‌هایی که برای بدی آب و هوا پرداخت می شود.
هزینه مربوط به سفر و ماموریت فوق‌العاده
کمک هزینه عائله مندی
پاداش های مربوط به آخر هر سال
حق شیر
پاداش نهضت سواد آموزی
کمک هزینه ای که برای مسکن و خواربار در دوران بیماری پرداخت می شود.
خسارت مربوط به اخراج از کار

آشنایی کامل با موارد مشمول بیمه و مالیات حقوق در سال 1401

جدول موارد مشمول بیمه و مالیات

در جدول زیر به طور کامل موارد مشمول و غیر مشمول بیمه و مالیات حقوق را درج کرده ایم که میتوانید با هم مقایسه کنید.

ردیف	عنوان	مالیات	بیمه
1	حقوق اصلی (ثابت)	*	*
2	اضافه کار	*	*
3	فوق العاده بدی آب و هوا	*	*
4	محرومیت از تسهیلات زندگی	*	*
5	فوق العاده محل خدمت	*	*
6	فوق العاده مرزی	*	*
7	فوق العاده شرایط محیط کار	*	*
8	نوبت کاری	*	*
9	فوق العاده کشیک	*	*
10	فوق العاده جذب	*	*
11	مزایای ارزی	*	*
12	ایاب و ذهاب	*	*
13	حق خوار و بار	*	*
14	حق امضاء	*	*
15	حق باجه	*	*
16	حق سرپرستی	*	*
17	حق مدیریت	*	*
18	حق خزانه	*	*
19	حق سرایداری	*	*
20	حق حسابرسی	*	*
21	حق پاسداری	*	*
22	حق نمایندگی بیمه	*	*
23	حق ترانسپورت و سرویس	*	*
24	حق دیپلم	*	*
25	برودت (بدی آب و هوای سردخانه)	*	*
26	حق فنی	*	*
27	حق انبارداری	*	*
28	حق شیفت	*	*
29	حق یک وعده غذا	*	*
30	حق پول نهار و شام	*	*
31	فوق العاده نگهبانی	*	*
32	فوف العاده کشیک	*	*
33	حق ثابت	*	*
34	حق افزایش بهره وری تولید	*	*
35	حق تولید	*	*
36	حق کمیسیون فروش	*	*
37	جمعه کاری	*	*
38	جیره نقدی	*	*
39	مزایای نقدی	*	*
40	پول صبحانه	*	*
41	مزایای تولید	*	*
42	کارمزد	*	*
43	فوق العاده محل خدمت	*	*
44	پول اتوبوس (غیر از خرج خرید )	*	*
45	فوق العاده سیاری	*	*
46	حق آنکال	*	*
47	حق آکورد (تولید)	*	*
48	فوق العاده کیلومتری	*	*
49	حق مشاوره	*	*
50	پول جارو	*	*
51	حق مسکن		*
52	سایر مزایای غیر نقدی به قیمت تمام شده	*	*
53	مسکن با اثاثیه	*	به قیمت تمام شده مشمول حق بیمه تا سقف مربوطه
54	مسکن بدون اثاثیه	*
55	اتومبیل اختصاصی با راننده	*
56	اتومبیل اختصاصی بدون راننده	*
57	عیدی سالانه یا پاداش آخر سال	*	در صورتیکه بیش ار دو بار باشد
58	سایر مزایای پرداختنی غیر نقدی به کارگران	*	–
59	تغذیه	*	–
60	پول شیر	*	–
61	حق تأهل	*	–
62	حق عیال	*	–
63	حق اولاد	*	–
64	پول لباس کار	*	–
65	بهای صابون	*	–
66	کسری انبار	*	–
67	فوق العاده اشتغال خارج از کشور	–	*
68	اشتغال مأمورین در خارج از مرکز	–	*
69	حق العمل کار	–	*
70	هزینه سفر	–	–
71	فوق العاده کسر صندوق و تضمین صاحب جمعان	–	–
72	خانه های کارگری	–	–
73	وجو حاصل از بیمه بابت جبران خسارت بدنی و معالجه	–	–
74	وجوه پرداختنی بابت هزینه معالجه کارکنان	–	–
75	بازخرید خدمت و خسارت اخراج	–	–
76	هزینه تأمین کالاهای ضروری بیمه شدگان (بن)	–	–
77	باز خرید مرخصی	–	–
78	حقوق بازنشستگی	–	–
79	وظیفه و مستمری و مستمری وراث	–	–